Τα νέα του ΣΙΣΕΜΑ

Ο ΣΙΣΕΜΑ ΓΙΑ ΤΟ ΝΕΟ BLOCK EXCEPTION

Λεπτομέρειες

Εμφανίσεις: 5104

Υ Π Ο Β Ο Λ Η Α Π Ο Ψ Ε Ω Ν ΤΟΥ ΣΙΣΕΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΝΕΩΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ 1400/2002 (BLOCKEXCEPTION)

Τα ζητήματα που είναι αναγκαίο να θιγούν και τα οποία επιβάλλεται να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω ανάλυσης και επεξεργασίας κατά τη σύνταξη του Νέου Κανονισμού, μπορούν να συνοψιστούν σε τρεις πόλους ενδιαφέροντος, ήτοι i) την απεριόριστη παροχή τεχνικών πληροφοριών και ανταλλακτικών, ii) την τήρηση των εγγυήσεων και iii) τη χρήση του σήματος του κατασκευαστή, σημεία τα οποία στο παρελθόν οδήγησαν και οδηγούν τους ανεξάρτητους επισκευαστές ενώπιον των δικαστικών και διοικητικών αρχών για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους.

i) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΗ ΠΑΡΟΧΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ

Οι κατασκευαστές αυτοκινήτων και κατ’ επέκταση οι επίσημοι αντιπρόσωποι αυτών σε κάθε κράτος μέλος, έχουν την νομική υποχρέωση να επιτρέπουν στους ενδιαφερόμενους ανεξάρτητους φορείς να έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνικές πληροφορίες, το διαγνωστικό και λοιπό εξοπλισμό, τα εργαλεία, περιλαμβανομένου κάθε χρήσιμου λογισμικού και την κατάρτιση που απαιτείται για την επισκευή και συντήρηση των αυτοκινήτων οχημάτων. Η πρόσβαση αυτή πρέπει να μην εισάγει διακρίσεις μεταξύ εξουσιοδοτημένων και ανεξάρτητων φορέων, να εξασφαλίζουν χωρίς καθυστέρηση τη ζητούμενη πρόσβαση και οι τιμές που εφαρμόζονται για τις παρεχόμενες τεχνικές πληροφορίες δεν πρέπει να αποθαρρύνουν την πρόσβαση αυτή. Προς το σκοπό αυτό, η Επιτροπή χορήγησε προς τους ανεξάρτητους επισκευαστές πρόσθετες δυνατότητες-ελευθερίες, όπως η δυνατότητα πρόσβασης σε τεχνικές πληροφορίες, εκπαίδευση, εργαλεία, προγράμματα υπολογιστών, διαγνωστικό εξοπλισμό, δυνατότητες επαναπρογραμματισμού, στοιχεία στα οποία μέχρι πρότινος είχαν πρόσβαση μόνο οι εξουσιοδοτημένοι επισκευαστές.

Ήδη τα Ευρωπαϊκά Όργανα έχουν προβεί στην έκδοση νέων Κανονισμών, και δη των Κανονισμών 715/2007 και 595/2009, στους οποίους προβλέπεται ότι οι κατασκευαστές παρέχουν απεριόριστη πρόσβαση στις πληροφορίες επισκευής και συντήρησης του οχήματος σε ανεξάρτητους φορείς μέσω δικτυακών τόπων μέσω ενός τυποποιημένου μορφοτύπου κατά τρόπο ώστε αυτές να είναι εύκολα και γρήγορα προσβάσιμες, χωρίς διαφοροποίηση σε σύγκριση με τη διάταξη που δίδεται ή την πρόσβαση που παρέχεται στους εξουσιοδοτημένους πωλητές και συνεργεία επισκευής. Η αρχή έχει ήδη γίνει, πρέπει να εφαρμοστεί ευρύτερα και γενικότερα με τη ρύθμιση του Νέου Κανονισμού.

ii) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ

Όπως είχε προβλεφθεί και κατά την εισαγωγή του ισχύοντος Κανονισμού 1400/2002, η γενική υποχρέωση εκτέλεσης εργασιών συντήρησης ή επισκευής μόνο από το εξουσιοδοτημένο δίκτυο κατά τη διάρκεια της περιόδου ισχύος της εγγύησης θα στερούσε από τους καταναλωτές το δικαίωμά τους να επιλέξουν έναν ανεξάρτητο επισκευαστή για τις εργασίες αυτές. Ούτω, όρος στην εγγύηση ενός οχήματος ο οποίος να απαγορεύει στον καταναλωτή να προσφεύγει ενώπιον ανεξάρτητων επισκευαστών για την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων του δεν είναι επιτρεπτός.

Πρέπει λοιπόν μέσω του νέου Κανονισμού να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική εξομοίωση των εξουσιοδοτημένων και των ανεξάρτητων επισκευαστών, με την πλήρη αναγνώριση της δυνατότητάς τους να παρέχουν ίσης αξίας και ποιότητας υπηρεσίες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα με την αναγνώριση της αποδεικτικής δύναμης των εγχειριδίων επισκευής και συντήρησης (bookservice) των ανεξάρτητων επισκευαστών.

iii) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ

Όπως προβλέπει η ελληνική και η ευρωπαϊκή Νομοθεσία, δεν αποκλείεται και χρήση του ίδιου του σήματος του κατασκευαστή, «αν τούτο είναι αναγκαίο προκειμένου να δηλωθεί ο προορισμός προϊόντος ή υπηρεσίας, ιδίως δε όταν πρόκειται για εξαρτήματα ή ανταλλακτικά». Το ίδιο το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε απόφασή του αποσαφηνίζει με ακρίβεια τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί το σήμα του κατασκευαστή αυτοκινήτων από τους εξειδικευμένους-μη εξουσιοδοτημένους επισκευαστές.

Συνάγεται λοιπόν εξ όλων των ανωτέρω ότι η χρήση των διακριτικών γνωρισμάτων του κατασκευαστή επιτρέπεται από τους ανεξάρτητους επισκευαστές, υπό τον όρο ότι μοναδικός σκοπός της χρήσης αυτής είναι η γνωστοποίηση στους τρίτους της εξειδίκευσης του ανεξάρτητου επισκευαστή και όχι η προσπάθεια άντλησης οφέλους από τη σύγχυση των καταναλωτών αναφορικά με το αν είναι μέλος του εξουσιοδοτημένου δικτύου ή όχι.

ΑΝΑΦΟΡΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 101 ΠΑΡ. 3 ΤΗΣ ΣΛΕΕ ΣΕ ΟΡΙΣΜΕΝΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΘΕΤΩΝ ΣΥΜΦΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΜΕΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ

Όπως είναι γνωστό, ο Κανονισμός 1400/2002 (BER), ο οποίος ρύθμισε κατά την εισαγωγή του τα ζητήματα του ανταγωνισμού στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας λήγει σύμφωνα με το άρθρο 12 αυτού την 31-5-2010. Σε αντικατάσταση του Κανονισμού αυτού (για την ισχύ και την συνολική επίδρασή του οποίου στα Κράτη-Μέλη πολλά έχουν ειπωθεί) η Επιτροπή έχει προβεί από τα μέσα του έτους 2008 στην έκδοση επισήμων εκθέσεων και ανακοινώσεων αναφορικά με τα αποτελέσματα ισχύος του.

Ήδη από τα τέλη του έτους 2009 έχει δημοσιευτεί και τεθεί σε διαβούλευση το σχέδιο και οι κατευθυντήριες οδηγίες του Νέου Κανονισμού ο οποίος θα αντικαταστήσει τον 1400/2002. Ο Νέος Κανονισμός θα ισχύσει από την 1^η-6-2010 στον τομέα της αγοράς, πώλησης και μεταπώλησης ανταλλακτικών και υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης οχημάτων, ενώ για τον τομέα της αγοράς, πώλησης και μεταπώλησης καινουργών οχημάτων θα εξακολουθήσει να ισχύει για τρία ακόμα έτη ο ισχύων Κανονισμός (1400/2002).

Η παρούσα Έκθεση αποτελεί τις απόψεις του ΣΙΣΕΜΑ αναφορικά με τα νέα προτεινόμενα μέτρα. Μετά από μια γενική επισκόπηση του ισχύοντος συστήματος Κανονισμών Απαλλαγής κατά Κατηγορία και των καινοτομιών των νέων μέτρων, η παρούσα προβαίνει στην ανάλυση των νέων ρυθμίσεων και ολοκληρώνεται με προτάσεις για τη βελτίωση των επιμέρους διατάξεων, όπου απαιτείται, προς το σκοπό της ουσιαστικότερης επέμβασης του Κοινοτικού Νομοθέτη στα φλέγοντα ζητήματα ανταγωνισμού τα οποία ανακύπτουν κατά τη διάδραση μεταξύ των φορέων της σχετικής αγοράς της αυτοκινητοβιομηχανίας.

1) ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Α) ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΤΗΣ ΣΛΕΕ ΚΑΙ ΤΩΝ ΚΑΝΟΝΙΣΜΩΝ

Η λειτουργία των άρθρων 101 επ. (ΤΙΤΛΟΣ VΙΙ KΟΙΝΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟ, ΤΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΝΟΜΟΘΕΣΙΩΝ) της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (εφεξής στο παρόν ΣΛΕΕ) είναι λίγο ως πολύ γνωστή. Όπως προβλέπει το άρθρο 101 της ΣΛΕΕ (πρώην 81 ΣυνθΕΚ):

«1. Είναι ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά και απαγορεύονται όλες οι συμφωνίες μεταξύ επιχειρήσεων, όλες οι αποφάσεις ενώσεων επιχειρήσεων και κάθε εναρμονισμένη πρακτική, που δύνανται να επηρεάσουν το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών και που έχουν ως αντικείμενο ή ως αποτέλεσμα την παρεμπόδιση, τον περιορισμό ή τη νόθευση του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής αγοράς, και ιδίως εκείνες οι οποίες συνίστανται: α) στον άμεσο ή έμμεσο καθορισμό των τιμών αγοράς ή πωλήσεως ή άλλων όρων συναλλαγής, β) στον περιορισμό ή στον έλεγχο της παραγωγής, της διαθέσεως, της τεχνολογικής αναπτύξεως ή των επενδύσεων, γ) στην κατανομή των αγορών ή των πηγών εφοδιασμού, δ) στην εφαρμογή ανίσων όρων επί ισοδυνάμων παροχών, έναντι των εμπορικώς συναλλασσομένων, με αποτέλεσμα να περιέρχονται αυτοί σε μειονεκτική θέση στον ανταγωνισμό, ε) στην εξάρτηση της συνάψεως συμβάσεων από την αποδοχή, εκ μέρους των συναλλασσομένων, προσθέτων παροχών που εκ φύσεως ή σύμφωνα με τις εμπορικές συνήθειες δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο των συμβάσεων αυτών.

2. Οι απαγορευόμενες δυνάμει του παρόντος άρθρου συμφωνίες ή αποφάσεις είναι αυτοδικαίως άκυρες.

3. Οι διατάξεις της παραγράφου 1 δύνανται να κηρυχθούν ανεφάρμοστες:

— σε κάθε συμφωνία ή κατηγορία συμφωνιών μεταξύ επιχειρήσεων,

— σε κάθε απόφαση ή κατηγορία αποφάσεων ενώσεων επιχειρήσεων, και

— σε κάθε εναρμονισμένη πρακτική ή κατηγορία εναρμονισμένων πρακτικών,

η οποία συμβάλλει στη βελτίωση της παραγωγής ή της διανομής των προϊόντων ή στην προώθηση της τεχνικής ή οικονομικής προόδου, εξασφαλίζοντας συγχρόνως στους καταναλωτές δίκαιο τμήμα από τοόφελος που προκύπτει, και η οποία: α) δεν επιβάλλει στις ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις περιορισμούς μη απαραίτητους για την επίτευξη των στόχων αυτών· και β) δεν παρέχει στις επιχειρήσεις αυτές τη δυνατότητα καταργήσεως του ανταγωνισμού επί σημαντικού τμήματος των σχετικών προϊόντων».

Σκοπός των ανωτέρω ρυθμίσεων, οι οποίες αποτέλεσαν και το πρότυπο του Ελληνικού Νόμου 703/1977 «περί ελεύθερου ανταγωνισμού», είναι η προστασία της οικονομικής ελευθερίας του τρίτου-μετόχου στη σχετική αγορά από προσβολές που προέρχονται από συμβατικές ή άλλου είδους (αποφάσεις, εναρμονισμένες πρακτικές) οικονομικές συσπειρώσεις. Το δικαιϊκό σύστημα που προβλέπει η ΣΛΕΕ και βέβαια και όλες οι εθνικές νομοθεσίες των Κρατών-Μελών είναι απλό: απαγόρευση συμφωνιών, αποφάσεων ή εναρμονισμένων πρακτικών οι οποίες παρεμποδίζουν τον υγιή ανταγωνισμό (άρθρο 101 παρ. 1), με αυτόματη συνέπεια την ακυρότητα αυτών (άρθρο 101 παρ. 2) και εξαίρεση από τον κανόνα για ορισμένες κατηγορίες συμφωνιών, με θέσπιση ειδικών κανόνων (άρθρο 101 παρ. 3). Στο πλαίσιο εφαρμογής και ισχύος της εξαίρεσης της παρ. 3, θεσπίζονται Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί με πρόβλεψη συνολικής απαλλαγής των συνεπειών της ακυρότητας των συμφωνιών που βλάπτουν τον ανταγωνισμό, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που θέτουν οι Κανονισμοί αυτοί και αιτιολογούνται πλήρως οι λόγοι της σχετικής απαλλαγής.

Στο θεσμικό και λειτουργικό αυτό πλαίσιο εξεδόθη ο ισχύων Κανονισμός 1400/2002 και στο ίδιο πλαίσιο θα εκδοθεί και θα ισχύσει και ο Νέος Κανονισμός.

Β) Η ΑΝΑΓΚΑΙΟΤΗΤΑ ΡΥΘΜΙΣΗΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας, ως ένας από τους πλέον σημαντικούς και κερδοφόρους βιομηχανικούς τομείς παγκοσμίως, και ο ανταγωνισμός που δημιουργείται εντός αυτού, απασχόλησε από πολύ νωρίς τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, τα οποία έσπευσαν να ρυθμίσουν με νομοθετικά κείμενα τις σχέσεις μεταξύ των κατασκευαστών, των δικτύων τους, των διανομέων, των κατασκευαστών ανταλλακτικών, και, κυρίως των επισκευαστών, εξουσιοδοτημένων και ανεξάρτητων, προς το σκοπό όπως και μέσω του τομέα αυτού προωθηθούν οι σκοποί της ΕΕ. Επειδή μάλιστα οι προισχύσαντες Κανονισμοί απαλλαγής που αφορούσαν τον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας δεν ρύθμιζαν ικανοποιητικά τα θέματα αυτά του ανταγωνισμού, την 31-7-2002 εξεδόθη ο υπ’ αριθμ. «1400/2002 Κανονισμός της Επιτροπής για την εφαρμογή του άρθρου 81 παρ. 3 της συνθήκης ΕΕ σε ορισμένες κατηγορίες κάθετων συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας». Ο Κανονισμός αυτός, εντασσόμενος στο πλαίσιο των ρυθμίσεων της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων που αφορούν την ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του αρ. 81 ΣυνθΕΚ (πλέον αρ. 101 ΣΛΕΕ), ρυθμίζει ποικίλα θέματα αναφορικά με ζητήματα ανταγωνισμού, όπως για παράδειγμα την αγορά ή πώληση καινουργών οχημάτων, την αγορά ή πώληση ανταλλακτικών για οχήματα και την αγορά ή πώληση υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης οχημάτων (πρβλ. αιτιολογική σκέψη 3 του Κανονισμού).

Σχεδόν 8 έτη μετά την έναρξη ισχύος του Κανονισμού 1400/2002 και πλησιάζοντας στο τέλος της ισχύος του, η ίδια η Επιτροπή ήδη από τις Εκθέσεις Συνεπειών που έχει δημοσιεύσει, αλλά και από το προοίμιο του Σχεδίου του Νέου Κανονισμού, αναγνωρίζει ότι και σήμερα, περισσότερο από πριν, υπάρχει ανάγκη ρυθμίσεως των συμφωνιών και εναρμονισμένων πρακτικών των μετόχων της σχετικής αγοράς της αυτοκινητοβιομηχανίας και της μετά την πώληση σχετικής αγοράς προϊόντων και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα:

Όπως είχε ήδη επισημανθεί από την Επιτροπή σε πλήθος Ανακοινώσεών της (ορ. ενδεικτικά: ΙΡ-09-1168, ΙΡ-09-1984, ΜΕΜΟ –09-348) αλλά και αναφέρεται στο προοίμιο του Σχεδίου του Κανονισμού, ο τομέας της αυτοκινητοβιομηχανίας, λόγω της πολυμέρειας και της πολυπλοκότητας των δικτύων των εμπλεκομένων μερών αλλά και των ποικίλων φορέων ανταγωνισμού που δραστηριοποιούνται σε αυτόν, αποτελεί το πρόσφορο έδαφος για συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές για τις οποίες μπορεί να θεωρηθεί ότι κατά κανόνα πληρούνται οι προϋποθέσεις που καθορίζονται στο άρθρο 101 παράγραφος 3 της συνθήκης, όσον αφορά τη διανομή καινουργών αυτοκίνητων οχημάτων, καθώς και την προμήθεια ανταλλακτικών και την παροχή υπηρεσιών εξυπηρέτησης μετά την πώληση σε σχέση με αυτοκίνητα οχήματα.

Οι κάθετες συμφωνίες ή οι εναρμονισμένες πρακτικές αυτές, οι οποίες κανονικά θα ενέπιπταν στην παράγραφο 1 του άρθρου 101 και θα καθίσταντο άκυρες, απαλλάσσονται συνολικά ως κατηγορίες συμφωνιών κατά το άρθρο 101 παρ. 3, καθώς με την ισχύ τους μπορούν να βελτιώσουν την οικονομική αποτελεσματικότητα στο πλαίσιο μιας αλυσίδας παραγωγής ή διανομής, επιτρέποντας καλύτερο συντονισμό μεταξύ των συμμετεχουσών επιχειρήσεων. Μάλιστα, όπως έχει παρατηρηθεί, οι συμφωνίες αυτές δύνανται να οδηγήσουν σε μείωση του κόστους συναλλαγής και διανομής των συμβαλλομένων μερών και σε βελτιστοποίηση του επιπέδου των πωλήσεων και των επενδύσεών τους. Ο έλεγχος ωστόσο των συμφωνιών αυτών πρέπει να είναι προσεκτικός, καθώς οι κάθετες συμφωνίες ή εναρμονισμένες πρακτικές ενδέχεται να περιλαμβάνουν περιορισμούς που περιστέλλουν τον ανταγωνισμό και βλάπτουν τους καταναλωτές ή οι οποίες δεν είναι απολύτως αναγκαίες για την επίτευξη των προαναφερόμενων θετικών αποτελεσμάτων, και οι οποίες πρέπει να αποκλείονται από το ευεργέτημα της απαλλαγής κατά κατηγορία.

Ειδικά στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, προκειμένου για τις συμφωνίες που αφορούν τη διανομή ανταλλακτικών ή την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης, οι οποίες και αποτελούν το φλέγον ζήτημα των ανεξάρτητων επισκευαστών-μελών του ΣΙΣΕΜΑ, είναι σκόπιμο να ληφθούν υπόψη ορισμένα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μετά την πώληση αγοράς αυτοκίνητων οχημάτων. Η Επιτροπή από την εφαρμογή του κανονισμού 1400/2002 έχει διαπιστώσει ότι οι δαπάνες που καταβάλλουν κατά μέσο όρο οι ευρωπαίοι καταναλωτές για υπηρεσίες επισκευής και συντήρησης αυτοκίνητων οχημάτων αντιπροσωπεύουν πολύ υψηλή αναλογία της συνολικής καταναλωτικής δαπάνης για αυτοκίνητα οχήματα. Ομοίως, έχει διαπιστωθεί ότι οι συνθήκες ανταγωνισμού στη μετά την πώληση αγορά αυτοκίνητων οχημάτων ασκούν επίσης άμεση επίδραση τόσο στη δημόσια ασφάλεια, υπό την έννοια ότι η οδήγηση των οχημάτων ενδέχεται να μην είναι ασφαλής αν η επισκευή τους δεν ήταν σωστή, όσο και στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον, λόγω των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρύπων, για την καταπολέμηση των οποίων απαιτείται τακτική συντήρηση των οχημάτων, ενώ δεν πρέπει να παροράται το γεγονός ότι μεγάλο μέρος των απασχολούμενων φορέων στην σχετική αγορά της αγοράς, πώλησης και μεταπώλησης ανταλλακτικών και υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης είναι οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), γεγονός που πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν στη γενικότερη οπτική της εξέτασης της κοινοτικής οικονομικής αγοράς, ιδίως σήμερα με την έξαρση της οικονομικής κρίσης.

Αυτή η πολυπλοκότητα των σχέσεων των εμπλεκομένων στη σχετική αγορά μερών και το πλήθος των πληττομένων εννόμων αγαθών οδηγεί εκ των πραγμάτων στην ανάγκη εκ νέου ρύθμισης και επαναπροσδιορισμού των προϋποθέσεων ελέγχου των σχετικών συμφωνιών που θα προβλέπονται στο Νέο Κανονισμό.

Γ) ΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ, ΟΠΩΣ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΤΟ ΠΡΟΟΙΜΙΟ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ

Με βάση τα αμέσως ανωτέρω αναφερόμενα, εύκολα διαπιστώνεται ότι στον βαθμό που είναι δυνατό να προσδιορισθεί μια αυτοτελής αγορά «μετά την πώληση» των αυτοκινήτων οχημάτων, ο ουσιαστικός ανταγωνισμός στις αγορές προμήθειας και πώλησης ανταλλακτικών, καθώς και παροχής υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης αυτοκίνητων οχημάτων, εξαρτάται από τον βαθμό αλληλεπίδρασης στο πεδίο του ανταγωνισμού μεταξύ των περισσοτέρων εξουσιοδοτημένων μελών των δικτύων των κατασκευαστών, καθώς και μεταξύ των μελών τέτοιων δικτύων και των ανεξάρτητων επιχειρήσεων, περιλαμβανομένων των ανεξάρτητων προμηθευτών ανταλλακτικών και επισκευαστών.

Λόγω των προαναφερθέντων ιδιαίτερων χαρακτηριστικών των σχέσεων των συμμετεχόντων στη σχετική αγορά, οι κανόνες που εμπεριέχονται στο σχέδιο του Νέου Κανονισμού κρίνονται από την ίδια την Επιτροπή «αναγκαίοι αλλά όχι ικανοί» για να διασφαλισθεί ότι το ευεργέτημα της απαλλαγής θα καλύπτει μόνο τις κάθετες συμφωνίες εκείνες οι οποίες αφορούν τη διανομή ανταλλακτικών και την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης και οι οποίες (και μόνο) ευνοούν τον ελεύθερο ανταγωνισμό. Επομένως, οι κάθετες συμφωνίες οι οποίες αφορούν τη διανομή ανταλλακτικών και την παροχή υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης πρέπει να τυγχάνουν απαλλαγής κατά κατηγορία μόνον εφόσον, επιπλέον των προϋποθέσεων απαλλαγής που καθορίζονται στον κανονισμό, πληρούν και τις αυστηρότερες απαιτήσεις που προβλέπονται ειδικά σε σχέση με ορισμένες μορφές πολύ σοβαρών περιορισμών του ανταγωνισμού.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το σχέδιο του Νέου Κανονισμού, το ευεργέτημα της απαλλαγής κατά κατηγορία δεν πρέπει να καλύπτει συμφωνίες οι οποίες περιορίζουν την πώληση ανταλλακτικών από τα μέλη του συστήματος επιλεκτικής διανομής ενός κατασκευαστή αυτοκινήτων σε ανεξάρτητους επισκευαστές, καθώς, χωρίς δυνατότητα πρόσβασης σε αυτά τα ανταλλακτικά, οι ανεξάρτητοι επισκευαστές δεν θα μπορούσαν να παράσχουν στους καταναλωτές υπηρεσίες υψηλής ποιότητας που ενισχύουν την ασφάλεια και την αξιόπιστη λειτουργία των αυτοκίνητων οχημάτων.

Επιπλέον, η απαλλαγή δεν πρέπει να καλύπτει τις κάθετες συμφωνίες οι οποίες, περιστέλλουν παρόλα αυτά την ικανότητα ενός παραγωγού ανταλλακτικών να τα πωλεί σε εξουσιοδοτημένους επισκευαστές που ανήκουν στο σύστημα διανομής ενός κατασκευαστή οχημάτων, σε ανεξάρτητους διανομείς ανταλλακτικών, σε ανεξάρτητους επισκευαστές ή σε τελικούς χρήστες.

Τέλος, προκειμένου να δοθεί στους εξουσιοδοτημένους και τους ανεξάρτητους επισκευαστές και στους τελικούς χρήστες η δυνατότητα να γνωρίζουν ποιος είναι ο κατασκευαστής ενός εξαρτήματος ή ανταλλακτικού αυτοκινήτων οχημάτων και να επιλέγουν μεταξύ ανταγωνιστικών ανταλλακτικών, η απαλλαγή δεν πρέπει να καλύπτει συμφωνίες με τις οποίες ο κατασκευαστής αυτοκινήτων οχημάτων περιορίζει τη δυνατότητα του κατασκευαστή εξαρτημάτων ή γνήσιων ανταλλακτικών να επιθέτει με ευδιάκριτο τρόπο το εμπορικό του σήμα ή το λογότυπό του επί των εν λόγω εξαρτημάτων.

2) ΤΑ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΤΟΥ ΣΙΣΕΜΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΠΟΙΑ ΑΠΑΙΤΕΙΤΑΙ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗ, ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ Ή ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΩΝ ΡΥΘΜΙΣΕΩΝ

Είναι γνωστό ήδη από την απαρχή ισχύος του Κανονισμού 1400/2002 ότι τα σημεία τριβής μεταξύ των ανεξάρτητων επισκευαστών και των άμεσων ή έμμεσων ανταγωνιστών τους είναι πολύ συγκεκριμένα. Μάλιστα, παρά την καινοτόμο πρόθεση του Κοινοτικού Νομοθέτη κατά τη θέσπιση του προηγούμενου-ισχύοντος Κανονισμού, παρατηρήθηκε τόσον από τους φορείς της αγοράς όσο και από την ίδια την Επιτροπή ότι στον τομέα των ανταλλακτικών και των υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης πρέπει να τεθούν νέοι ειδικοί και ιδιαίτερης σοβαρότητας όροι ισχύος, οι οποίοι θα διασφαλίζουν τις καλύτερες δυνατές συνθήκες ανταγωνισμού μεταξύ των ομάδων που δραστηριοποιούνται στη σχετική αγορά.

Έχει ήδη αποδειχθεί από τα ανωτέρω αναφερόμενα ότι για πολλούς και ποικίλους λόγους ο νέος Κανονισμός Απαλλαγής είναι αναγκαίος. Συμπνέοντας με το συνολικό σκοπό του και την ελευθερία που διαπνέει την πλειονότητα των διατάξεών του, το ΣΙΣΕΜΑ εστιάζει δια της παρούσας στα σημεία ιδιαίτερης σημασίας που πρέπει να τονιστούν προς το σκοπό της επιβίωσης και ανάδειξης του ρόλου του ανεξάρτητου επισκευαστή. Τα ζητήματα που είναι αναγκαίο να θιγούν και τα οποία επιβάλλεται να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω ανάλυσης και επεξεργασίας κατά τη σύνταξη του Νέου Κανονισμού, μπορούν να συνοψιστούν σε τρεις πόλους ενδιαφέροντος, ήτοι i) την απεριόριστη παροχή τεχνικών πληροφοριών και ανταλλακτικών, ii) την τήρηση των εγγυήσεων και iii) τη χρήση του σήματος του κατασκευαστή, σημεία τα οποία στο παρελθόν οδήγησαν και οδηγούν τους ανεξάρτητους επισκευαστές ενώπιον των δικαστικών και διοικητικών αρχών για την προάσπιση των δικαιωμάτων τους.

i) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΠΕΡΙΟΡΙΣΤΗ ΠΑΡΟΧΗ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ

Κατά την αιτιολογική σκέψη 26 του ισχύοντος Κανονισμού, αλλά και κατά το σκεπτικό και διατακτικό πλήθους αποφάσεων των Κοινοτικών Δικαστηρίων, για να εξασφαλιστούν συνθήκες πραγματικού ανταγωνισμού στην αγορά υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης και να εμποδιστεί ο αποκλεισμός των ανεξάρτητων επισκευαστών, όπως τα μέλη του ΣΙΣΕΜΑ, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων και κατ’ επέκταση οι επίσημοι αντιπρόσωποι αυτών σε κάθε κράτος μέλος, έχουν την νομική υποχρέωση να επιτρέπουν στους ενδιαφερόμενους ανεξάρτητους φορείς να έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνικές πληροφορίες, το διαγνωστικό και λοιπό εξοπλισμό, τα εργαλεία, περιλαμβανομένου κάθε χρήσιμου λογισμικού και την κατάρτιση που απαιτείται για την επισκευή και συντήρηση των αυτοκινήτων οχημάτων. Η πρόσβαση αυτή πρέπει να μην εισάγει διακρίσεις μεταξύ εξουσιοδοτημένων και ανεξάρτητων φορέων, να εξασφαλίζουν χωρίς καθυστέρηση τη ζητούμενη πρόσβαση και οι τιμές που εφαρμόζονται για τις παρεχόμενες τεχνικές πληροφορίες δεν πρέπει να αποθαρρύνουν την πρόσβαση αυτή. Μάλιστα, όπως ιδιαίτερα αναφέρεται : «Ο προμηθευτής των αυτοκινήτων πρέπει να υποχρεούται να παρέχει στους ανεξάρτητους επισκευαστές πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες για τα καινουργή αυτοκίνητα οχήματα ταυτόχρονα με τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές και να μην υποχρεώνει τους ανεξάρτητους επισκευαστές να αγοράζουν περισσότερες πληροφορίες από εκείνες που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των σχετικών εργασιών. Οι προμηθευτές πρέπει να υποχρεούνται να παρέχουν πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες για τον επαναπρογραμματισμό της ηλεκτρονικής διάταξης ενός αυτοκινήτου οχήματος».

Όπως προκύπτει από την ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων του ισχύοντος Κανονισμού, η Επιτροπή που τον εξέδωσε επιδίωξε με τις καινοτόμες ρυθμίσεις που περιέλαβε σε αυτόν να ενισχύσει την ικανότητα των ανεξαρτήτων επισκευαστών, να ανταγωνιστούν πιο αποτελεσματικά τους συνδεόμενους με τον κατασκευαστή (εξουσιοδοτημένους) επισκευαστές. Προς το σκοπό αυτό η Επιτροπή χορήγησε προς τους ανεξάρτητους επισκευαστές πρόσθετες δυνατότητες-ελευθερίες, όπως η δυνατότητα πρόσβασης σε τεχνικές πληροφορίες, εκπαίδευση, εργαλεία, προγράμματα υπολογιστών, διαγνωστικό εξοπλισμό, δυνατότητες επαναπρογραμματισμού, στοιχεία στα οποία μέχρι πρότινος είχαν πρόσβαση μόνο οι εξουσιοδοτημένοι επισκευαστές (βλ. Νικόλαο Εμμ. Ζευγώλη, Ο Κανονισμός 1400/2002. Σχόλια και Προβληματισμοί, εις ΕΕμπΔ 2004, σελ. 37-38). Κρίθηκε δηλαδή ότι «Η πρόσβαση σε τεχνικές πληροφορίες, ειδικό software, κατάρτιση, εξοπλισμό διάγνωσης ηλεκτρονικών ή άλλων τεχνικών προβλημάτων και επισκευαστικών εργαλείων είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να ανταγωνιστούν επιτυχώς οι ανεξάρτητοι επισκευαστές τα επίσημα ή εξουσιοδοτημένα συνεργεία». (βλ. Μιχαήλ-Θεόδωρο Μαρίνο, Η διανομή αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Κανονισμός 1400/2002/ΕΚ, Εκδόσεις Π.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2005, σελ. 104).

Επιπλέον, από τον Κανονισμό αυτό προκύπτει ότι η πρόσβαση αυτή πρέπει να είναι πλήρης και άμεση, εξασφαλίζοντας χωρίς καθυστέρηση τα αιτούμενα παρά των ανεξαρτήτων επισκευαστών, και μάλιστα την πρόσβαση «οφείλει να ζητήσει ο τρίτος ανεξάρτητος επισκευαστής, … ο τρίτος έχει μια αγώγιμη ex lege αξίωση προς σύναψη σύμβασης» (βλ. Μιχαήλ-Θεόδωρο Μαρίνο, Η διανομή αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Κανονισμός 1400/2002/ΕΚ, Εκδόσεις Π.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2005, σελ. 104), ενώ αλλού αναφέρεται ότι «η προστασία της δυνατότητας των ανεξάρτητων επισκευαστών να ανταγωνιστούν τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές (με βάση την αρχή της αναλογικότητας) συνιστά επιτακτική ανάγκη και ταυτόχρονα προϋπόθεση για την εύρυθμη λειτουργία του ανταγωνισμού». (βλ. Νικόλαο Εμμ. Ζευγώλη, Ο Κανονισμός 1400/2002. Σχόλια και Προβληματισμοί, εις ΕΕμπΔ 2004, σελ. 43). Η άρνηση πρόσβασης είναι καταχρηστική συμπεριφορά, εάν δε προκαλείται ζημία, μπορεί να ζητηθεί και αποκατάσταση της σχετικής ζημίας. (ορ. Δημήτριο Β. Κουτσούκη, Οι κάθετες συμφωνίες στον τομέα του αυτοκινήτου, με βάση τον Κανονισμό 1400/2002 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μια πρώτη προσέγγιση με τη μορφή ερωταποκρίσεων), Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2004, σελ. 98, υπό ερώτηση 81). Οι σχετικές αξιώσεις προβάλλονται κατά του κατασκευαστή και αν η πρόσβαση σε αυτόν είναι δύσκολη ή αδύνατη, κατά του εισαγωγέα-εθνικού αντιπροσώπου αυτού. (ορ. Δημήτριο Β. Κουτσούκη, Οι κάθετες συμφωνίες στον τομέα του αυτοκινήτου, με βάση τον Κανονισμό 1400/2002 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Μια πρώτη προσέγγιση με τη μορφή ερωταποκρίσεων), Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2004, σελ. 98, υπό ερώτηση 82, και ομοίως Μιχαήλ-Θεόδωρο Μαρίνο, Η διανομή αυτοκινήτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Κανονισμός 1400/2002/ΕΚ, Εκδόσεις Π.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 2005, σελ. 106).

Επιπλέον όλων των ανωτέρω, τα Ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα για την περαιτέρω διασφάλιση της ως άνω ακώλυτης πρόσβασης στις τεχνικές πληροφορίες, έχουν ήδη προβεί στην έκδοση νέου Κανονισμού, του υπ’ αριθμ. «715/2007 Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20-6-2007 που αφορά την έγκριση τύπου μηχανοκίνητων οχημάτων όσον αφορά εκπομπές από ελαφρά επιβατηγά και εμπορικά οχήματα (Euro 5 και Euro 6) και σχετικά με την πρόσβαση σε πληροφορίες επισκευής και συντήρησης οχημάτων». Κατά τις νέες διατάξεις, οι οποίες έχουν ήδη τεθεί σε εφαρμογή από 3-1-2009, και δη τις διατάξεις των άρθρων 6 και 7, προβλέπεται ότι οι κατασκευαστές παρέχουν απεριόριστη πρόσβαση στις πληροφορίες επισκευής και συντήρησης του οχήματος σε ανεξάρτητους φορείς μέσω δικτυακών τόπων μέσω ενός τυποποιημένου μορφοτύπου κατά τρόπο ώστε αυτές να είναι εύκολα και γρήγορα προσβάσιμες, χωρίς διαφοροποίηση σε σύγκριση με τη διάταξη που δίδεται ή την πρόσβαση που παρέχεται στους εξουσιοδοτημένους πωλητές και συνεργεία επισκευής.

Ομοίως, οι ίδιες ρυθμίσεις προκρίθηκαν κατά τη θέσπιση του Κανονισμού «595/2009 της 18ης Ιουνίου 2009 σχετικά με την έγκριση τύπου των μηχανοκίνητων οχημάτων και κινητήρων όσον αφορά τις εκπομπές των βαρέων επαγγελματικών οχημάτων (ευρώ VI) και σχετικά με την πρόσβαση σε πληροφορίες επισκευής και συντήρησης οχημάτων, καθώς και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 715/2007 και της οδηγίας 2007/46/ΕΚ, και για την κατάργηση των οδηγιών 80/1269/ΕΟΚ, 2005/55/ΕΚ και 2005/78/ΕΚ», κατά τις οποίες προβλέπεται ότι «Η απεριόριστη πρόσβαση σε πληροφορίες επισκευής του οχήματος, μέσω τυποποιημένου μορφοτύπου που μπορεί να χρησιμοποιείται για την ανάκτηση τεχνικών πληροφοριών, και ο αποτελεσματικός ανταγωνισμός στην αγορά όσον αφορά τις υπηρεσίες παροχής πληροφοριών για την επισκευή και συντήρηση οχημάτων, είναι αναγκαίοι ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, ιδίως όσον αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, την ελευθερία εγκατάστασης και την ελευθερία παροχής υπηρεσιών».

Συνεπώς, κατά τα ανωτέρω, η ίδια η ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα έχουν ήδη θεωρήσει αναγκαίο να διατηρηθεί η υποχρέωση των κατασκευαστών να παρέχουν όλες τις αναγκαίες πληροφορίες αναφορικά με συντήρηση και επισκευή αυτοκινήτων οχημάτων και θεσμοθέτησε ήδη και μάλιστα ανεπιφύλακτα και χωρίς εξαιρέσεις την ως άνω υποχρέωση προς τους ανεξάρτητους φορείς. Αυτό το κεκτημένο δικαίωμα των ανεξάρτητων φορέων πρέπει να διατηρηθεί και να επεκταθεί και με το νέο Κανονισμό.

ii) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΕΓΓΥΗΣΕΩΝ

Όπως είχε προβλεφθεί και κατά την εισαγωγή του ισχύοντος Κανονισμού 1400/2002, απαιτείται να υφίσταται ρύθμιση του ανταγωνισμού μεταξύ εξουσιοδοτημένων και ανεξάρτητων επισκευαστών οχημάτων ιδίως κατά την διάρκεια ισχύος της εγγύησης του οχήματος. Ειδικότερα, όπως η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε σημειώσει στο Επεξηγηματικό Φυλλάδιο επί του ως άνω Κανονισμού (ερώτημα 37), η γενική υποχρέωση εκτέλεσης εργασιών συντήρησης ή επισκευής μόνο από το εξουσιοδοτημένο δίκτυο κατά τη διάρκεια της περιόδου ισχύος της εγγύησης θα στερούσε από τους καταναλωτές το δικαίωμά τους να επιλέξουν έναν ανεξάρτητο επισκευαστή για τις εργασίες αυτές και ιδίως στην περίπτωση της διευρυμένης εγγύησης (εγγύησης που υπερβαίνει τα συνήθη όρια του ενός ή δύο ετών της βασικής εγγύησης) θα εμπόδιζε τους ανεξάρτητους επισκευαστές να ανταγωνίζονται αποτελεσματικά το εξουσιοδοτημένο δίκτυο.

Η κοινοτική (και πλέον και η εθνική νομοθεσία) προβλέπει ούτω ότι οι προμηθευτές καινουργών οχημάτων δεν μπορούν να περιλάβουν στη σύμβαση με τους επίσημους εμπόρους ή τα εξουσιοδοτημένα συνεργεία ρήτρα, βάσει της οποίας οι τελευταίοι θα αρνούνται την εγγύηση στους αγοραστές, οι οποίοι προέρχονται σ’ αυτούς για την επισκευή ή αντικατάσταση ενός συγκεκριμένου ελαττωματικού μέρους του αυτοκινήτου τους, για τον λόγο ότι οι αγοραστές είχαν προηγουμένως προσφύγει (εννοείται έναντι αμοιβής) στις υπηρεσίες ανεξάρτητου επισκευαστή για την αντικατάσταση ή επισκευή άλλου ελαττωματικού μέρους του αυτοκινήτου, καθώς η ρήτρα αυτή θα είναι άκυρη. Με άλλα λόγια, όρος στην εγγύηση ενός οχήματος ο οποίος να απαγορεύει στον καταναλωτή να προσφεύγει ενώπιον ανεξάρτητων επισκευαστών για την επισκευή και συντήρηση των οχημάτων του δεν είναι επιτρεπτός.

Στα ίδια συμπεράσματα καταλήγει τόσον η Ελληνική Επιτροπή Ανταγωνισμού σε σχετική γνωμοδότησή της (Γνωμοδότηση 8/ΙΙΙ/2003 Ολομέλειας Επιτροπής Ανταγωνισμού), όσο και οι επιμέρους Επιτροπές Ανταγωνισμού των μελών κρατών και άλλοι διεθνείς οργανισμοί (π.χ. Office of Fair Trading (OFT)-UK’ s consumer and competition authority, Alliance for the freedom of Car Repair in the EU (AFCAR) κλπ.).

Μετά τις ανωτέρω αποφάσεις και την ισχύ του Κανονισμού, οι περισσότερες αντιπροσωπείες που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα συμμορφώθηκαν και διέγραψαν τυχόν υφιστάμενους τέτοιους όρους-ρήτρες από τα εγχειρίδια χρήσης των οχημάτων τους, με αποτέλεσμα να δίνεται ευχερώς η δυνατότητα στους καταναλωτές να επιλέγουν το που θα επισκευάσουν το όχημά τους και αντίστοιχα στους ανεξάρτητους επισκευαστές να επεμβαίνουν στα οχήματα εντός εγγυήσεως.

Ωστόσο, παρά την ανωτέρω ουσιαστική κατάκτηση των ανεξάρτητων επισκευαστών, οι οποίοι δύνανται να επεμβαίνουν στην επισκευή και συντήρηση καινουργών οχημάτων επί ίσοις όροις με τα δίκτυα, η πρακτική των κατασκευαστών και των δικτύων τους εν γένει τείνει να απομακρύνει τους καταναλωτές από τους ανεξάρτητους επιχειρηματίες, το μεν δημιουργώντας κωλύμματα στην είσοδο καινουργών οχημάτων στους ανεξάρτητους επισκευαστές με την ψευδεπίγραφη και παράνομη εκβιαστική χρήση της εγγύησης, το δε επιμένοντας να μην αναγνωρίζει τη δυνατότητα ημών των ανεξάρτητων επισκευαστών να ανταγωνιστούμε τα εξουσιοδοτημένα δίκτυα.

Ούτω, πρέπει μέσω του νέου Κανονισμού να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για την ουσιαστική εξομοίωση των εξουσιοδοτημένων και των ανεξάρτητωνεπισκευαστών, με την πλήρη αναγνώριση της δυνατότητάς τους να παρέχουν ίσης αξίας και ποιότητας υπηρεσίες. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα με την αναγνώριση της αποδεικτικής δύναμης των εγχειριδίων επισκευής και συντήρησης (book service) των ανεξάρτητων επισκευαστών.

iii) ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΗΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΗ

Όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, τόσο στην Κοινοτική Νομοθεσία, όσο και στον ίδιο τον Ελληνικό Νόμο 2239/1994 περί σημάτων προβλέπεται ότι ο δικαιούχος του σήματος δεν μπορεί να επικαλεστεί την προστασία του Νόμου και δε δύναται να απαγορεύσει στους τρίτους να χρησιμοποιούν τα διακριτικά γνωρίσματά του στην περίπτωση που η χρήση αυτή δεν γίνεται με τη μορφή σήματος (εν είδει σήματος), όταν δηλαδή δεν προσβάλλεται η διακριτική λειτουργία αυτών και δεν δημιουργείται κίνδυνος συγχύσεως με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που παρέχει o ίδιος ο δικαιούχος του σήματος. Όπως μάλιστα προβλέπει ο ίδιος ο Νόμος, δεν αποκλείεται και χρήση του ίδιου του σήματος του κατασκευαστή, «αν τούτο είναι αναγκαίο προκειμένου να δηλωθεί ο προορισμός προϊόντος ή υπηρεσίας, ιδίως δε όταν πρόκειται για εξαρτήματα ή ανταλλακτικά».

Αναφορικά με την ερμηνεία της ανωτέρω ρύθμισης, η άποψη της νομικής θεωρίας όπως έχει αποτυπωθεί στα σχετικά εγχειρίδια, με την οποία μάλιστα συμφωνεί και το μεγαλύτερο μέρος των αποφάσεων των εθνικών και κοινοτικών δικαστηρίων, συνοψίζεται στο ότι πράγματι δύναται να χρησιμοποιηθεί από τον μη εντεταγμένο σε δίκτυο ανεξάρτητο επισκευαστή κάποιο διακριτικό γνώρισμα του κατασκευαστή αυτοκινήτων προς το σκοπό όπως υποδηλωθεί η εξειδίκευσή του, υπό τον απαραίτητο όρο να μη χρησιμοποιείται αυτό εν είδει σήματος και να μη δημιουργείται σύγχυση μεταξύ του εξουσιοδοτημένου επισκευαστή-μέλους του δικτύου και του εξειδικευμένου-ανεξάρτητου επισκευαστή. Σε όμοια συμπεράσματα καταλήγει και σε γνωμοδότησή της η Ενιαία Ομοσπονδία Βιοτεχνών Επισκευαστών Αυτοκινήτων Μηχανημάτων Μοτοσυκλετών (Ε.Ο.Β.Ε.Α.Μ.Μ.).

Επιπλέον, το ίδιο το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σε απόφασή του αποσαφηνίζει με ακρίβεια τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιηθεί το σήμα του κατασκευαστή αυτοκινήτων από τους εξειδικευμένους-μη εξουσιοδοτημένους επισκευαστές και συγκεκριμένα ορίζει ότι οι διατάξεις της Οδηγίας 89/104, οι οποίες αποτέλεσαν και το πρότυπο του Ελληνικού εθνικού νόμου 2239/1994 περί σημάτων, «δεν επιτρέπουν στο δικαιούχο σήματος να απαγορεύσει στον τρίτο να χρησιμοποιεί το σήμα του προκειμένου να γνωστοποιεί στο κοινό ότι εκτελεί εργασίες επισκευής και συντηρήσεως προϊόντων που φέρουν το σήμα αυτό, τα οποία έχουν διατεθεί στο εμπόριο υπό το σήμα από τον δικαιούχο του ή με τη συγκατάθεσή του, ή ότι είναι ειδικευμένος ή ειδικός στην πώληση ή την επισκευή και τη συντήρηση των προϊόντων αυτών, εκτός εάν το σήμα χρησιμοποιείται κατά τρόπον ώστε να μπορεί να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι υπάρχει εμπορική σχέση μεταξύ της τρίτης επιχειρήσεως και του δικαιούχου του σήματος, ιδίως δε ότι η επιχείρηση του μεταπωλητή περιλαμβάνεται στο δίκτυο διανομής του δικαιούχου του σήματος ή ότι υπάρχει ιδιαίτερη σχέση μεταξύ των δύο επιχειρήσεων» ενώ και πλήθος αποφάσεων ελληνικών δικαστηρίων αποφαίνονται περί της δυνατότητας των ανεξάρτητων επισκευαστών να χρησιμοποιούν τα σήματα και διακριτικά γνωρίσματα των κατασκευαστών οχημάτων στα οποία έχουν αποκτήσει εξειδίκευση την προβολή της ειδίκευσής τους.

Συνάγεται λοιπόν εξ όλων των ανωτέρω ότι η χρήση των διακριτικών γνωρισμάτων του κατασκευαστή επιτρέπεται από τους ανεξάρτητους επισκευαστές, υπό τον όρο ότι μοναδικός σκοπός της χρήσης αυτής είναι η γνωστοποίηση στους τρίτους της εξειδίκευσης του ανεξάρτητου επισκευαστή και όχι η προσπάθεια άντλησης οφέλους από τη σύγχυση των καταναλωτών αναφορικά με το αν είναι μέλος του εξουσιοδοτημένου δικτύου ή όχι. Η ως άνω άποψη μάλιστα ενισχύεται από το γεγονός ότι η χρήση των ως άνω διακριτικών γνωρισμάτων αποτελεί το μοναδικό τρόπο γνωστοποίησης σε τρίτους καταναλωτές ότι ένας ανεξάρτητος επισκευαστής συντηρεί και επισκευάζει οχήματα του συγκεκριμένου σήματος, αποτελεί δηλαδή η ανάρτηση και χρήση των συγκεκριμένων σημάτων το μοναδικό τρόπο προβολής της εξειδίκευσης ενός συνεργείου.

Ενώ όμως ούτω έχουν τα πράγματα, και πάλιν οι κατασκευαστές και τα δίκτυά τους επιχειρούν να υποβαθμίσουν την ανωτέρω κατάκτηση των ανεξάρτητων επισκευαστών, μειώνοντας αναλόγως είτε τη δυνατότητα χρήσης των σημάτων αυτών, είτε το μέγεθος ή τον τρόπο χρήσης τους. Και επ’ αυτού του ζητήματος θεωρούμε ότι πρέπει να επιληφθεί ο νέος Κανονισμός.

3) ΕΙΔΙΚΑ ΤΑ ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΗΜΕΙΑ ΠΟΥ ΠΡΟΤΕΙΝΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣΘΗΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑΓΕΣ ΑΠΟ ΤΟ Σ.Ι.Σ.Ε.Μ.Α.

Έχοντας ήδη επισημάνει τα σημεία που πρέπει να τύχουν προσθηκών και αλλαγών, το ΣΙΣΕΜΑ προβαίνει στις κατωτέρω προτάσεις για αλλαγή των διατάξεων όπου απαιτείται, προς το σκοπό της αρτιότερης προστασίας των ανεξάρτητων επισκευαστών αλλά και της βέλτιστης ανταπόκρισης των ρυθμίσεων στις ανάγκες της σχετικής αγοράς της παροχής υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης οχημάτων.

ΣΧΕΔΙΟ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ

(12) Οι συνθήκες ανταγωνισμού στη μετά την πώληση αγορά αυτοκίνητων οχημάτων ασκούν επίσης άμεση επίδραση τόσο στη δημόσια ασφάλεια, υπό την έννοια ότι η οδήγηση των οχημάτων ενδέχεται να μην είναι ασφαλής αν η επισκευή τους δεν ήταν σωστή, όσο και στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον, λόγω των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και άλλων ρύπων, για την καταπολέμηση των οποίων απαιτείται τακτική συντήρηση των οχημάτων. Ομοίως, η διασφάλιση των κανόνων του ανταγωνισμού στην ως άνω σχετική αγορά διασφαλίζει την ύπαρξη και διατήρηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), οι οποίες αποτελούν τον συνήθη τύπο επιχειρηματικής δραστηριότητας στο συγκεκριμένο τομέα και οι οποίες, έχοντας ήδη υποστεί τις συνέπειες της λεγόμενης οικονομικής κρίσης, πρέπει να ενισχυθούν με τις διατάξεις του παρόντος Κανονισμού για να διατηρηθούν μέσω αυτών και οι θέσεις εργασίας τις οποίες αυτές κατοχυρώνουν.

(18α) Σε συνέχεια των Κανονισμών 715/2007 και 595/2009, και για να εξασφαλιστούν συνθήκες πραγματικού ανταγωνισμού στην αγορά υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης και να εμποδιστεί ο αποκλεισμός των ανεξάρτητων επισκευαστών και λοιπών ανεξάρτητων φορέων, οι κατασκευαστές αυτοκινήτων πρέπει να επιτρέπουν στους ενδιαφερόμενους ανεξάρτητους φορείς να έχουν πλήρη πρόσβαση σε όλες τις τεχνικές πληροφορίες, το διαγνωστικό και λοιπό εξοπλισμό, τα εργαλεία, περιλαμβανομένου κάθε χρήσιμου λογισμικού και την κατάρτιση που απαιτείται για την επισκευή και συντήρηση των αυτοκινήτων οχημάτων, τα ανταλλακτικά και την εκπαίδευση. Ως πληροφορίες απαραίτητες για την επισκευή και συντήρηση ενός οχήματος ορίζονται όλες οι πληροφορίες που απαιτούνται για τη διάγνωση, τη συντήρηση, την τεχνική επιθεώρηση, την περιοδική παρακολούθηση, την επισκευή, τον επαναπρογραμματισμό ή την επαναφορά του οχήματος στην αρχική κατάσταση ή την τηλεδιάγνωση και τηλεϋποστήριξη του οχήματος τις οποίες παρέχουν οι κατασκευαστές στους εξουσιοδοτημένους τους πωλητές και συνεργεία επισκευής, περιλαμβανομένων όλων των επακόλουθων τροποποιήσεων και συμπληρωμάτων των πληροφοριών αυτών. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για τη συναρμογή εξαρτημάτων ή εξοπλισμού στο όχημα. Οι ανεξάρτητοι φορείς στους οποίους πρέπει να δοθεί αυτή η πρόσβαση είναι ιδίως οι ανεξάρτητοι επισκευαστές, οι κατασκευαστές εξοπλισμού ή εργαλείων επισκευής, οι εκδότες τεχνικών εντύπων πληροφόρησης, οι αυτοκινητιστικές λέσχες, οι επιχειρήσεις παροχής οδικής βοήθειας, οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες επίβλεψης και δοκιμής και οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες κατάρτισης σε επισκευαστές.

(18β) Ειδικότερα, οι όροι πρόσβασης πρέπει να μην εισάγουν διακρίσεις μεταξύ εξουσιοδοτημένων και ανεξαρτήτων φορέων, να εξασφαλίζουν χωρίς καθυστέρηση τη ζητούμενη πρόσβαση και οι τιμές που εφαρμόζονται για τις παρεχόμενες τεχνικές πληροφορίες δεν πρέπει να αποθαρρύνουν την πρόσβαση σε αυτές και να λαμβάνουν υπόψη το βαθμό στον οποίο οι πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν από τον ανεξάρτητο φορέα. Ο προμηθευτής των αυτοκινήτων οχημάτων πρέπει να υποχρεούται να παρέχει στους ανεξάρτητους επισκευαστές πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες για τα καινουργή αυτοκίνητα οχήματα ταυτόχρονα με τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές, υποχρεούμενος να προβαίνει και στις απαραίτητες ανανεώσεις ή ενημερώσεις αναλόγως των τροποποιήσεων της πληροφορίας, και να μην υποχρεώνει τους ανεξάρτητους φορείς να αγοράζουν περισσότερες πληροφορίες από εκείνες που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των σχετικών εργασιών. Οι προμηθευτές πρέπει να υποχρεούνται ιδίως να παρέχουν πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες για τον επαναπρογραμματισμό της ηλεκτρονικής διάταξης ενός αυτοκινήτου οχήματος, χωρίς να εισάγονται διακρίσεις από τον παρόντα Κανονισμό όσον αφορά το είδος ή το μέγεθος της πληροφορίας. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να μην εισάγεται περιορισμός ή αποτρεπτική πρακτική από τα επίσημα δίκτυα προς τους ανεξάρτητους επισκευαστές στη δυνατότητα πλήρους αποπεράτωσης μιας επισκευής ή συντήρησης εντός των εγκαταστάσεων των τελευταίων.

Άρθρο 1

(β) "ανεξάρτητος επισκευαστής", πάροχος υπηρεσιών επισκευής και συντήρησης αυτοκινήτων οχημάτων ο οποίος δεν συμμετέχει στο σύστημα διανομής που έχει συσταθεί από τον προμηθευτή των αυτοκίνητων οχημάτων για τα οποία παρέχει υπηρεσίες επισκευής ή συντήρησης· ως τέτοιοι νοούνται ιδίως οι ανεξάρτητοι επισκευαστές, οι κατασκευαστές εξοπλισμού ή εργαλείων επισκευής, οι εκδότες τεχνικών εντύπων πληροφόρησης, οι αυτοκινητιστικές λέσχες, οι επιχειρήσεις παροχής οδικής βοήθειας, οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες επίβλεψης και δοκιμής και οι επιχειρήσεις που παρέχουν υπηρεσίες κατάρτισης σε επισκευαστές. Κάθε εξουσιοδοτημένος επισκευαστής εντός του συστήματος διανομής συγκεκριμένου προμηθευτή θεωρείται ότι είναι ανεξάρτητος επισκευαστής για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού εάν παρέχει υπηρεσίες επισκευής ή συντήρησης αυτοκίνητων οχημάτων ως προς τα οποία δεν είναι μέλος του συστήματος διανομής του αντίστοιχου προμηθευτή· ο χαρακτηρισμός ενός επισκευαστή ως ανεξάρτητου ουδόλως αποτελεί τεκμήριο ή κριτήριο περί της ποιότητας των παρεχομένων από αυτόν υπηρεσιών.

Άρθρο 1

(ζ) ‘’ Τεχνικές πληροφορίες’’ : Όλες οι πληροφορίες που είναι απαραίτητες για την επισκευή και συντήρηση ενός οχήματος, ήτοι όλες οι πληροφορίες που απαιτούνται για τη διάγνωση, τη συντήρηση, την τεχνική επιθεώρηση, την περιοδική παρακολούθηση, την επισκευή, τον επαναπρογραμματισμό ή την επαναφορά του οχήματος στην αρχική κατάσταση ή την τηλεδιάγνωση και τηλεϋποστήριξη του οχήματος τις οποίες παρέχουν οι κατασκευαστές στους εξουσιοδοτημένους τους πωλητές και συνεργεία επισκευής, περιλαμβανομένων όλων των επακόλουθων τροποποιήσεων και συμπληρωμάτων των πληροφοριών αυτών. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα στοιχεία για τη συναρμογή εξαρτημάτων ή εξοπλισμού στο όχημα.

Άρθρο 5

Περιορισμοί ιδιαίτερης σοβαρότητας

Η απαλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο 4 δεν ισχύει για τις κάθετες συμφωνίες οι οποίες, άμεσα ή έμμεσα, μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες που υπόκεινται στον έλεγχο των μερών, έχουν ως αντικείμενο:

(α) τον περιορισμό των πωλήσεων ανταλλακτικών για αυτοκίνητα οχήματα από μέλη συστήματος επιλεκτικής διανομής σε ανεξάρτητους επισκευαστές που χρησιμοποιούν τα ανταλλακτικά αυτά για την επισκευή και συντήρηση αυτοκίνητων οχημάτων·

(β) τον περιορισμό που συμφωνείται μεταξύ ενός προμηθευτή ανταλλακτικών, εργαλείων επισκευής ή διαγνωστικού και λοιπού εξοπλισμού και ενός κατασκευαστή

αυτοκινήτων οχημάτων, με τον οποίο περιορίζεται η δυνατότητα του προμηθευτή να πωλεί αυτά τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες σε εξουσιοδοτημένους ή ανεξάρτητους διανομείς, σε εξουσιοδοτημένους ή ανεξάρτητους επισκευαστές ή σε τελικούς χρήστες·

(γ) τον περιορισμό που συμφωνείται μεταξύ ενός κατασκευαστή αυτοκινήτων οχημάτων που χρησιμοποιεί εξαρτήματα για την αρχική συναρμολόγηση αυτοκινήτων οχημάτων και του προμηθευτή των εξαρτημάτων, με τον οποίο περιορίζεται η δυνατότητα του τελευταίου να επιθέτει το εμπορικό του σήμα ή λογότυπο σε ορατό σημείο επί των εξαρτημάτων ή επί των ανταλλακτικών.

(δ) τον περιορισμό της παροχής τεχνικών πληροφοριών προς τους ανεξάρτητους φορείς για την συντήρηση ή επισκευή των αυτοκινήτων οχημάτων, όπως οι πληροφορίες αυτές ορίζονται στον παρόντα Κανονισμό.

(ε) τον περιορισμό της δυνατότητας των ανεξάρτητων επισκευαστών να προβούν σε συντήρηση ή επισκευή αυτοκινήτων οχημάτων κατά τη διάρκεια της νόμιμης ή διευρυμένης εγγύησης που παρέχει ο κατασκευαστής ή το δίκτυό του.

(στ) τον περιορισμό της δυνατότητας των ανεξάρτητων φορέων να χρησιμοποιούν απρόσκοπτα το σήμα του κατασκευαστή κατά την προβολή των υπηρεσιών τους χρησιμοποιώντας αυτό εν είδει σήματος, με πιστή τήρηση των κοινοτικών και εθνικών διατάξεων για την προστασία των σημάτων και των διακριτικών γνωρισμάτων.

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ

(52) Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι ανεξάρτητοι επισκευαστές ασκούν ζωτική ανταγωνιστική πίεση, δεδομένου ότι το επιχειρησιακό τους μοντέλο και το κόστος λειτουργίας τους είναι διαφορετικά από αυτά των εξουσιοδοτημένων δικτύων. Επομένως, παρόλο που, όπως εξηγήθηκε παραπάνω, η καθαρά ποιοτικού χαρακτήρα επιλεκτική διανομή θεωρείται κατά κανόνα ότι δεν εμπίπτει στο άρθρο 101 παράγραφος 1, λόγω απουσίας αντιανταγωνιστικών επιπτώσεων, οι συμφωνίες ποιοτικής επιλεκτικής διανομής που συνάπτονται με εξουσιοδοτημένους επισκευαστές και/ή διανομείς ανταλλακτικών μπορεί να εμπίπτει στο άρθρο 101 παράγραφος 1, εάν, στο πλαίσιο των συμφωνιών αυτών, ένα από τα μέρη ενεργεί κατά τρόπο που αποκλείει τους ανεξάρτητους επισκευαστές ή τους ανεξάρτητους διανομείς ανταλλακτικών από την αγορά, για παράδειγμα με τη μη παροχή των αναγκαίων τεχνικών πληροφοριών για την επισκευή και τη συντήρηση ή με την παράνομη απαίτηση αυξημένων τελών για την παροχή αυτών ή με τη διαφοροποίηση του χρόνου και του τρόπου παροχής αυτών σε σχέση με τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές.

(53) Οι προμηθευτές παρέχουν στους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές τους όλες τις

αναγκαίες τεχνικές πληροφορίες για την εκτέλεση εργασιών επισκευής και συντήρησης στα οχήματα των σημάτων τους και συνήθως είναι οι μόνες επιχειρήσεις που είναι σε θέση να παράσχουν στους επισκευαστές όλες τις τεχνικές πληροφορίες που χρειάζονται για τα εν λόγω σήματα. Υπό τις συνθήκες αυτές, αν ο προμηθευτής δεν παρέχει στους ανεξάρτητους επισκευαστές ή στους ανεξάρτητους διανομείς ανταλλακτικών κατάλληλη πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες

για την επισκευή και τη συντήρηση των οχημάτων του σήματός του, ενδέχεται να ενισχυθούν οι αρνητικές συνέπειες που απορρέουν από τις συμφωνίες του με τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές και/ή διανομείς ανταλλακτικών, με αποτέλεσμα αυτές να εμπίπτουν στο άρθρο 101 παράγραφος 1, δημιουργώντας άμεσα ζητήματα βλάβης του ελεύθερου ανταγωνισμού προς βλάβη των συμφερόντων τόσο των ανεξάρτητων φορέων όσο και των καταναλωτών.

(54) Επιπλέον, η έλλειψη πρόσβασης των ανεξάρτητων επισκευαστών στις αναγκαίες τεχνικές πληροφορίες, αλλά και στα ανταλλακτικά ή τα εργαλεία και το διαγνωστικό εξοπλισμό θα μπορούσε να εξασθενίσει τη θέση τους στην αγορά, επί ζημία των καταναλωτών, των επιχειρήσεων και τελικά της οικονομίας εκάστης χώρας-μέλους, καθώς θα περιόριζε σημαντικά την επιλογή τους σε ανταλλακτικά, θα αύξανε τις τιμές υπηρεσιών επισκευής, θα περιόριζε την επιλογή τους σε καταστήματα επισκευής, παρορώντας το λεγόμενο «δικαίωμα στην επισκευή», και ενδεχομένως θα δημιουργούσε προβλήματα ασφάλειας αλλά και ορθής επισκευής και συντήρησης των οχημάτων. Υπό τις συνθήκες αυτές, η βελτίωση της αποτελεσματικότητας που θα μπορούσε κανονικά να αναμένεται από τις συμφωνίες εξουσιοδοτημένης επισκευής και διανομής ανταλλακτικών δεν θα ήταν τόση ώστε να αντισταθμίσει τις αντιανταγωνιστικές επιπτώσεις και, συνεπώς, οι εν λόγω συμφωνίες δεν θα πληρούσαν τις προϋποθέσεις του άρθρου 101 παράγραφος 3.

(55) Ο κανονισμός (EΚ) αριθ. 715/2007προβλέπει σύστημα διάδοσης των πληροφοριών επισκευής και συντήρησης σχετικά με τα επιβατικά αυτοκίνητα που κυκλοφορούν στην αγορά από την 1η Σεπτεμβρίου 2009, ενώ ο κανονισμός (EΚ) 595/2009προβλέπει ανάλογο σύστημα για τα επαγγελματικά οχήματα που κυκλοφορούν στην αγορά από τις 31 Δεκεμβρίου 2012. Η Επιτροπή θα λαμβάνει υπόψη της τους δύο αυτούς κανονισμούς κατά την αξιολόγηση υποθέσεων όπου υπάρχει υπόνοια παρακράτησης τεχνικών πληροφοριών επισκευής και συντήρησης σχετικά με αυτοκίνητα των οποίων η εμπορία έγινε πριν από τις ημερομηνίες αυτές. Για να διαπιστωθεί αν λόγω παρακράτησης συγκεκριμένης πληροφορίας μπορεί μια συμφωνία να εμπίπτει στο άρθρο 101, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες, όπως:

-Κατά πόσον η συγκεκριμένη πληροφορία διατίθεται στα μέλη του σχετικού εξουσιοδοτημένου δικτύου επισκευής. Εάν διατίθεται στο εξουσιοδοτημένο δίκτυο με οποιαδήποτε μορφή, θα πρέπει οπωσδήποτε, άμεσα και χωρίς διακρίσεις να διατίθεται και στους ανεξάρτητους επιχειρηματίες, με τους ίδιους ακριβώς όρους που διατίθεται και στους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές·

-Κατά πόσον οι σχετικές πληροφορίες θα χρησιμοποιηθούν τελικάγια την επισκευή και τη συντήρηση αυτοκινήτων οχημάτων ή για άλλο σκοπό. Σε κάθε περίπτωση, αν αφορούν επισκευή και συντήρηση οχημάτων, πρέπει να καθίστανται άμεσα προσβάσιμες στους ανεξάρτητους φορείς·

-Κατά πόσον η παρακράτηση της πληροφορίας θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δυνατότητα των ανεξάρτητων επιχειρήσεων να εκτελούν τις εργασίες τους και να ασκούν ανταγωνιστική πίεση στην αγορά·

-Κατά πόσον η συγκεκριμένη πληροφορία αποτελεί τεχνική πληροφορία σχετικά με την επισκευή και συντήρηση ή πληροφορία άλλου είδους, όπως εμπορική πληροφορία, της οποίας η παρακράτηση μπορεί να είναι θεμιτή. Στην περίπτωση αυτή όμως το θεμιτό της παρακράτησης θα κρίνεται από τους αρμόδιους ελεγκτικούς φορείς (διοικητικές ή δικαστικές αρχές).

(56) Σχετικά με το τελευταίο σημείο, λόγω της τεχνολογικής προόδου, η έννοια των

τεχνικών πληροφοριών είναι ρευστή. Συγκεκριμένα παραδείγματα τεχνικών πληροφοριών που μπορεί να παρατεθούν σήμερα είναι μεταξύ άλλων το λογισμικό, οι κωδικοί βλάβης και άλλες παράμετροι, μαζί με την επικαιροποίησή και άμεση ενημέρωσή τους σε κάθε τροποποίηση αυτών, που απαιτούνται για τις εργασίες στις μονάδες ηλεκτρονικού ελέγχου (ECU) για την εγκατάσταση ή αποκατάσταση ρυθμίσεων, μέθοδοι ταυτοποίησης οχημάτων, κατάλογοι ανταλλακτικών, διαδικασίες επισκευής του οχήματος, χαρακτηριστικά των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν στο όχημα, διαδικασίες προσωρινής επισκευής, προγράμματα συντήρησης, ηλεκτρονικό ιστορικό συντήρησης, λύσεις εργασίας που προκύπτουν από πρακτική εμπειρία και έχουν σχέση με προβλήματα που παρουσιάζει συνήθως ένα συγκεκριμένο μοντέλο ή παρτίδα, και ανακοινώσεις ανάκλησης, καθώς και άλλες ανακοινώσεις που προσδιορίζουν τις επισκευές που πρέπει να πραγματοποιηθούν χωρίς επιβάρυνση εντός του εξουσιοδοτημένου δικτύου επισκευαστών. Ο κατάλογος των πληροφοριών που απαριθμούνται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 κανονισμού για την έγκριση τύπου 715/2007 θα πρέπει να χρησιμοποιείται επίσης ως όλως ενδεικτικός οδηγός για το τι θεωρεί η Επιτροπή τεχνικές πληροφορίες στο πλαίσιο της εφαρμογής του άρθρου 101 της συνθήκης. Οι εν λόγω πληροφορίες πρέπει να διατίθενται παραχρήμα, άμεσα και με το κόστος παροχής που προβλέπεται για τους εξουσιοδοτημένους φορείς, ενώ δεν μπορούν να προβλέπονται διακρίσεις στην παροχή αυτών. Η χρήση και η ανανέωσή τους πρέπει να είναι συνεχής και αδιακώλυτη.

(57) Οι τρόποι παροχής τεχνικών πληροφοριών είναι επίσης σημαντικοί κατά την αξιολόγηση του συμβατού των συμφωνιών εξουσιοδοτημένης επισκευής με το άρθρο 101. Η πρόσβαση πρέπει να παρέχεται εφόσον ζητηθεί χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, και το κόστος που χρεώνεται για τις πληροφορίες δεν θα πρέπει να αποθαρρύνει την πρόσβαση σ’ αυτές, μη λαμβάνοντας υπόψη τη χρήση την οποία κάνει ο ανεξάρτητος επισκευαστής. Ο προμηθευτής αυτοκινήτων οχημάτων θα πρέπει να υποχρεώνεται να παρέχει στους ανεξάρτητους φορείς πρόσβαση στις τεχνικές πληροφορίες για καινουργή αυτοκίνητα οχήματα αμέσως μόλις η εν λόγω πρόσβαση παρέχεται τους εξουσιοδοτημένους επισκευαστές του και δεν θα πρέπει να υποχρεώνει τους ανεξάρτητους επισκευαστές να αγοράζουν περισσότερες από τις απαιτούμενες πληροφορίες για την εκτέλεση των συγκεκριμένων εργασιών.

(58) Τα παραπάνω ισχύουν και για τη διαθεσιμότητα εργαλείων και κατάρτισης σε ανεξάρτητους επισκευαστές. Στο πλαίσιο αυτό, τα «εργαλεία» περιλαμβάνουν τον διαγνωστικό ηλεκτρονικό εξοπλισμό και άλλα επισκευαστικά εργαλεία, καθώς και το

σχετικό λογισμικό, μαζί με τις περιοδικές τους επικαιροποιήσεις, ενημερώσεις και τροποποιήσεις, καθώς και την εξυπηρέτηση μετά την πώληση για τα εργαλεία αυτά.

Κατάχρηση των εγγυήσεων

(59) Οι συμφωνίες επιλεκτικής διανομής ποιοτικού χαρακτήρα μπορεί επίσης να εμπίπτουν στο άρθρο 101 παράγραφος 1, αν ο προμηθευτής ενεργεί πιο άμεσα για να επιφυλάξει τις επισκευές ορισμένων κατηγοριών οχημάτων στα μέλη των εξουσιοδοτημένων δικτύων του, όπως για παράδειγμα εξαρτώντας την εγγύηση του κατασκευαστή, είτε νομική είτε διευρυμένη, από τον όρο να πραγματοποιεί ο τελικός καταναλωτής όλες τις επισκευές του, περιλαμβανομένων και εκείνων που δεν καλύπτει η εγγύηση, εντός των εξουσιοδοτημένων δικτύων επισκευών. Είναι αμφίβολο αν μια τέτοια πρακτική θα μπορούσε να αποφέρει οφέλη στους καταναλωτές ώστε οι συμφωνίες αυτές να τύχουν της απαλλαγής του άρθρου 101 παράγραφος 3 της συνθήκης. Ωστόσο, αν ένας προμηθευτής αρνείται να ικανοποιήσει μια συγκεκριμένη απαίτηση από εγγύηση λόγω του ότι οι περιστάσεις που οδήγησαν στην εν λόγω απαίτηση έχουν αιτιώδη συνάφεια με τη μη εκτέλεση μιας συγκεκριμένης εργασίας επισκευής ή συντήρησης με τον σωστό τρόπο εκ μέρους ανεξάρτητου επισκευαστή, αυτό δεν θα επηρεάσει το συμβατό των συμφωνιών εξουσιοδοτημένης επισκευής με τους κανόνες ανταγωνισμού. Για τη διασφάλιση της τήρησης της νομιμότητας και πλήρωσης των όρων που προβλέπει ο Κανονισμός για τις ανωτέρω συμφωνίες, πρέπει να προβλεφθεί η δυνατότητα των ανεξάρτητων επισκευαστών να τηρούν δικό τους εγχειρίδιο επισκευών και συντηρήσεων του οχήματος, στο οποίο θα δύνανται να συμπληρώνουν τις κατά διαστήματα επισκευές του οχήματος και οι οποίες, εφόσον αποδεικνύονται από επίσημα παραστατικά ανταλλακτικών και επισκευών, θα αποτελούν αμάχητο τεκμήριο υπέρ της ύπαρξης εντελούς και πλήρους επισκευής και συντήρησης, καθισταμένου του βιβλίου επισκευών που συμπληρώνει ο ανεξάρτητος επισκευαστής ως αποδεικτικού μέσου για την πλήρη τήρηση των οδηγιών συντήρησης και επισκευής του κατασκευαστή και ούτω και διατήρησης της εγγύησης.

• < Προηγούμενο
• Επόμενο >